21 Feb 2023

Oekraïne: 'whatever it takes'?

Rutte Zelensky
Rutte Zelensky

Inmiddels woedt alweer een jaar oorlog in het oosten van Europa. Het grove geweld, de vele slachtoffers, de vernietigde steden, het zijn beelden van een grote tragedie. Zolang als de oorlog duurt is de vraag: wat kunnen westerse landen doen om Oekraïne te helpen zich teweer te stellen tegen de Russische agressie en haar bezette grondgebied te bevrijden? Moeten we naast tanks en munitie ook F16s en raketartillerie met nog langere dracht leveren, waar Oekraïne om heeft gevraagd? Of moeten we voorzichtig zijn om zo het escalatierisico te beperken? Hoeveel gaat deze oorlog nog kosten, zowel in geld als in mensenlevens? 

De oorlog wordt fysiek uitgevochten tussen Rusland en Oekraïne, maar het Westen is een belangrijke partij in de oorlog door de sancties tegen Rusland en het leveren van wapens, trainingen, inlichtingen en andere hulp aan de Oekraïense krijgsmacht. Want wij zijn niet belangeloos: welke uitkomst dit conflict ook krijgt, het zal grote gevolgen hebben voor onze veiligheid in Europa. Premier Rutte wees hierop ook in zijn opinieartikel in de NRC van 21 februari.

De actualiteit en de emotie overheersen in de media en het politieke debat. De vraag naar het langetermijnperspectief krijgt tot nog toe weinig aandacht. Hoe zou de oorlog kunnen aflopen en hoe willen we dat deze afloopt? Welke doelstellingen streven wij eigenlijk na? Het kader ontbreekt voor besluiten die het Westen, inclusief Nederland, neemt over de steun aan Oekraïne. Ook in de Tweede Kamer neemt de roep om een besluitvormingskader toe. Hoe kan een dergelijk kader eruit zien? Daarvoor is het nodig de politieke doelstellingen expliciet te maken op basis van onze kernwaarden en -belangen. Ook moet worden doorgedacht in welke mate die doelstellingen zijn te realiseren in verschillende scenario’s voor beëindiging van de oorlog.

Lees de policy brief.

Clingendael Institute

Clingendael is an independent think tank and a diplomatic academy, based in The Hague - City of Peace and Justice. We aim to contribute to a secure, sustainable and just world through our analyses, training and public debate. We work with partners across public and private sectors, including policymakers, members of the armed forces, diplomats, politicians and business executives.